زاهدان

زاهدان یکی از شهرهای بزرگ ایران و مرکز استان سیستان و بلوچستان است. نام پیشین شهر «دزآب» بوده که در زمان رضا شاه به «زاهدان» تغییر یافته‌ است. زاهدان از سمت شمال به شهرستان زابل و از سمت جنوب به شهرستان خاش، از سمت شرق به کشورهای افغانستان و پاکستان  منتهی می‌شود. آب و هوای زاهدان در بیشتر روزهای سال گرم و خشک است. زاهدان به جهت مرزی بودن، از موقعیت استراتژیک جغرافیایی و تجاری و نظامی و شرایط خاص برخوردار است؛ به گونه‌ای که از یک‌سو راه‌آهن پاکستان که از مرز میرجاوه وارد ایران می‌شود و از سوی دیگر راه‌آهن سراسری ایران به این شهر منتهی می‌شود.فرودگاه زاهدان نیز از فرودگاههای پر رفت و آمد به حساب می آید که پروازهای چارتر از تهران به زاهدان و بلیط سیستمی زاهدان در آن به وفور یافت می شود.

ساکنان زاهدان را سیستانی‌ها و مهاجرین بلوچ و بیرجندی تشکیل می‌دهند، که در زاهدان مردم به زبان فارسی و گویش سیستانی و مهاجرین بلوچ به گویش بلوچی تکلم می‌کنند.

زاهدان از طریق راه‌آهن با میرجاوه و پاکستان ارتباط دارد و از سوی کرمان هم به راه‌آهن سراسری ایران متصل است.

لباس محلی سیستان

لباس اصیل سیستانی نشان از تمدن و اصالت چندین هزار ساله مردم سیستان دارد و از قسمت‌های متفاوتی تشکیل شده است.

قسمتی از لباس مردم سیستان نوعی کت است که این کت امروزه مشابه ژاکت‌هایی است که مردان مورد استفاده قرار می‌دهند.

قبا نوعی دیگر از لباس و تن‌پوش مردانه بلندی است که در زمستان می‌پوشیدند و یقه آن گرد و بدون برگردان بود و معمولاً لبه بلندی داشت و با سنجاق تزئینی باز و بسته می‌شد و جلو سینه و سر آستین را برای زیبایی بیشتر براق دوزی می‌کردند.

مردان سیستانی برای پوشش سر خود از سربندی به نام لنگته استفاده می‌کردند. این سربند مشابه عمامه است که یک سر آن را لای سربند و سر دیگر آن را رها می‌کنند و عرق چین، کلاه دست بافی است که معمولاً سفید بوده و آن را زیر آن بر سر می‌کنند.

شلوار پرچینی که از دو ساق و یک میان ساق فراخ تشکیل شده است، شلوار بوسیله بندهای بومی که توسط خود مردم منطقه بافته می‌شود بر روی بدن استوار می‌گردد .

پیراهن معمول که مردم نیز بر تن می‌کردند. پیراهن مردان سیستان در گذشته راسته، گشاد و جادار دوخته می‌شد.

جلیقه نیز مکمل لباس سیستان بوده، نیم تنه‌ای که در اصطلاح محلی به آن باسکت می‌گویند و جلیقه را نیز از نمد و گاه ابریشم تهیه می‌کردند که مردم سیستان به پوشیدن باسکت علاقه‌مند هستند و در حال حاضر نیز آن را بر تن می‌کنند.

صنایع دستی:

حصیربافی (به سیستانی:خولک بافی)

خامه دوزی سیستان

جواهرات سیستانی

دودنی بافی سیستانی

قالی بافی سیستان

گلیم بافی سیستان

مراکز فرهنگی، تاریخی و تفریحی:

مجتمع تفریحی براسان

مجتمع سنتی شبستان

مجتمع تفریحی گراناز

بوستان فرهنگیان

سینما اشراق

کتابخانهٔ عمومی استاد کامبوزیا

پارک لاله

باغ خانواده

پارک ملت

موزهٔ شهدا

موزهٔ منطقه‌ای جنوب شرق ایران

موزه پست

باغ خاتم

باغ امام علی (ع)

پارک شادی

خانه ابویی

صنایع دستی:

سوزن دوزی

سفال سازی

قالی و قالیچه

گلیم بافی

سکه دوزی

حصیربافی

سوزن دوزی :

سوزن‌دوزی زنان بلوچ را باید در زمره یکی از اصیل‌‌ترین و جالب‌ترین رشته‌های صنایع دستی دنیا به حساب آورد. در زندگی ساده و به دور از تجمل زنان بلوچ شاید مهم‌ترین وسیله تزئین لباس همین سوزن دوزی است. پیراهن با چهار قطعه تزئین یافته‌ است که عبارتست از یک قطعه پیش سینه، دو قطعه سرآستین و قطعه دیگر که در زیر پیش سینه به‌طور عمودی تا پایین پیراهن دوخته می‌شود و جیب یا در اصطلاح محلی «گوپتان» نامیده می‌شود.

سکه دوزی

مورد دیگر تزئین منازل استان و خانواده‌ها پس از سوزندوزی، سکه دوزی است. سکه دوزی را یا به دیوار می‌آویزند یا جهت تزیین روی رختخواب می‌اندازند. به جهت وجوه اشتراک فراوانی که بین اهالی سیستان و بلوچستان ایران با اقوام ساکن در کشورهای مجاور منطقه از نظر قومی، نژاد، زبان و فرهنگ وجود دارد، شباهت‌هایی هم در هنرهای دستی ساکنین این مناطق وجود دارد که امری کاملاً طبیعی است. به همین دلیل تشابهاتی بین سکه دوزی ایران با محصولات هند وجود دارد.

زرگری:

زرگری و نقره‌سازی یکی دیگر از هنرهای دستی سیستان و بلوچستان است. امروزه نقره‌سازی، جای خود را به طلاسازی داده است. زرگرهای بلوچ از اقوام و طوایف مشخصی هستند که علاوه بر جواهر سازی ، انواع زیور آلات زنان را با مهارت تهیه می‌کنند. زرگرهای محلی زیورهای طلا و نقره را با نقوش ساده هندسی و نمادین می‌سازند. این زیورها برای زینت سر و گردن و گوش و بینی و دست و پا استفاده می‌شود . به دلیل نزدیک بودن به هند بیشتر زیورآلات بلوچی مانند زیورآلات آن کشور می باشد.

قالی بافی

زیراندازهای سیستانی به سه نوع تقسیم می‌شود: 1- نوع تاریخی یا کهن که تا آغاز سده چهاردهم بافته می‌شد. 2. نوع میانه که از حدود اواخر قرن سیزدهم  بافته شده و هنوز هم رایج است. 3. نوع نو، که هم‌اکنون بافته می‌شود.

غذاهای محلی سیستان و بلوچستان:

غذاهای استان سیستان و بلوچستان نیز مثل بقیه غذاهای ایرانی‌اند. با توجه به غلبه دامپروری در منطقه عنصر اصلی و محوری غذاهای این منطقه را گوشت تشکیل می‌دهد. بعد از گوشت این خرماست که برای مردم نقش محوری در تولید خوراکی بازی می‌کند.  به نمونه‌ای از غذای استان می‌پردازیم.

لنجو سیستانی(ماهی آب پز)

آبگوشت سیستانی

کشک زرد سیستانی

چانگال بلوچی

تنورچه بلوچی

تباهگ بلوچی

دوغ پا(خورشت با گوشت)

فرودگاه:

فرودگاه زاهدن در سال 1332 بطور رسمی افتتاح گردید. ابتدا این فرودگاه جهت استفاده برای پست و گمرکات  بود. از سال 1335 پرواز در مسیر تهران، یزد، زاهدان، کراچی و بمبئی انجام می شد.

برای سفر به زاهدان می توانید از بلیط ارزان زاهدان در بلیط جت استفاده نمایید.